Eva en Jan zijn lotgenoten en wilden graag hun verhaal delen over EMDR wat bij hen niet heeft gewerkt.
Lees hieronder hun verhalen.
Eva was altijd een sterke vrouw geweest, iemand die haar emoties in toom hield en zich niet liet beïnvloeden door wat er in haar verleden was gebeurd.
Maar het verleden liet zich niet zo gemakkelijk verbergen. Haar jeugd was getekend door een afwezige vader en een moeder die haar liefdevolle zorg niet altijd kon geven. Als kind had ze de wereld vaak als een gevaarlijke plek ervaren, vol onverwachte wendingen en momenten van onbegrip.
Op latere leeftijd, nadat ze een aantal relaties had gehad die niet veel beter waren dan die van haar ouders, besloot Eva hulp te zoeken. Ze had gehoord van EMDR, een therapie die mensen zou helpen om trauma te verwerken en oude pijn los te laten. Na jaren van worstelen dacht ze dat dit haar kans was om te genezen. Ze had gehoord dat EMDR werkte, dat het hielp om de herinneringen die haar leven bepaalden, te verwerken en los te laten.
De eerste sessie was intens. Haar therapeut vroeg haar om haar ogen te volgen terwijl ze met haar vingers van links naar rechts bewoog. Eva voelde hoe haar lichaam reageerde op de herinneringen die opkwamen, maar het was alsof de pijn te groot was om echt door te dringen. Ze probeerde haar aandacht bij de therapie te houden, maar haar gedachten bleven afdalen naar oude herinneringen die niet verdwenen, maar juist sterker werden.
"Dit gaat niet werken voor mij," dacht Eva terwijl ze met gesloten ogen in de stoel zat. Maar ze zei niets. Ze wilde het proberen. Ze wilde geloven dat er een manier was om verder te gaan, om haar innerlijke chaos tot rust te brengen.
In de weken die volgden, bleef Eva naar de sessies komen. Elke keer voelde ze dat de herinneringen aan haar jeugd – de geluiden van haar moeder die schreeuwde, de momenten van verwaarlozing, de stilte tussen haar ouders – bleven terugkomen, hoe hard ze het ook probeerde. Het leek alsof EMDR de herinneringen alleen maar opende en in plaats van haar een gevoel van bevrijding te geven, bracht het haar dieper in de pijn. Haar therapeut stelde voor om een andere benadering te proberen, maar niets leek te werken. "Waarom blijft het dan toch zo intens?" vroeg Eva zichzelf keer op keer af. De therapieën, de technieken, ze werkten niet zoals verwacht. Het was alsof haar trauma zo diepgeworteld was dat het niet in de lucht verdween, hoe hard ze ook werkte om het los te laten. Op een dag, na weer een sessie die niet het gewenste effect had, voelde Eva zich uitgeput. "Wat als het nooit weggaat?" vroeg ze zich af. "Wat als ik altijd zo blijf, gevangen in dit verleden?"
In die wanhoop besloot Eva dat ze het anders zou aanpakken. Ze stopte met de EMDR-sessies, maar dat betekende niet dat ze stopte met het zoeken naar manieren om te genezen. Ze zocht een andere therapeute, iemand die een meer integratieve benadering gebruikte, waarbij het lichaam, de emoties en het denken samenkwamen. Die therapeute leerde haar om stap voor stap de pijn te doorvoelen in plaats van te proberen het te doden met technieken.
Langzaam begon Eva te begrijpen dat trauma niet altijd in een paar sessies te genezen was. Het was geen snel proces, maar een diepe, vaak onzichtbare reis. Misschien zou ze nooit de controle hebben over haar pijn, maar door het te accepteren als een deel van wie ze was, leerde ze omgaan met de momenten van verdriet en onrust. EMDR had niet de oplossing gebracht die ze zo had gehoopt, maar Eva ontdekte dat er geen enkele magische therapie was die haar verleden volledig zou wegnemen. Wat belangrijker was, was haar bereidheid om door te gaan, stap voor stap, zelfs als ze niet altijd begreep waarom ze zich op een bepaalde manier voelde. En hoewel de pijn haar nog steeds soms overmande, was het de acceptatie van haarzelf en haar verleden die haar langzaam de kracht gaf om te leven, niet ondanks haar trauma, maar ermee.
Jan was 56 jaar oud toen hij besloot dat hij eindelijk iets wilde doen aan de demonen die hem al tientallen jaren achtervolgden.
Zijn jeugd was getekend door een afwezige vader, die altijd werk had en nooit tijd voor hem maakte, en een moeder die haar eigen emotionele problemen had. Jan had altijd het gevoel dat hij nooit goed genoeg was, nooit gezien werd, zelfs niet door de mensen die het dichtst bij hem stonden. Maar hij had altijd geleerd om door te gaan, zijn gevoelens te verbergen, en zich aan te passen aan de verwachtingen van anderen. Hij had het idee dat het leven gewoon moeilijk was, en dat was het.
Zijn huwelijk met Marijke was, hoewel het van buitenaf leek te functioneren, in werkelijkheid een van de vele manieren waarop hij zichzelf verloor. Ze hadden twee kinderen, maar Jan voelde zich vaak alsof hij meer een buitenstaander was in zijn eigen huis. Het was gemakkelijker om in stilte te lijden dan om zich kwetsbaar op te stellen. Zijn werk als accountant gaf hem structuur, maar vulde hem ook met een diep gevoel van leegte. Alles wat hij had gedaan, had hem niet dichter bij zichzelf gebracht.
Toen Jan op 56-jarige leeftijd begon te merken dat zijn lichamelijke gezondheid achteruitging en hij steeds meer worstelde met gevoelens van angst en depressie, besloot hij eindelijk hulp te zoeken. Hij had wel eens gehoord over EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) en was nieuwsgierig of het hem zou kunnen helpen om de pijn uit zijn verleden te verwerken.
De eerste sessie was intens, veel intenser dan hij zich had voorgesteld. Zijn therapeute vroeg hem om zijn ogen te volgen terwijl ze haar vingers heen en weer bewoog. Jan voelde zich ongemakkelijk, alsof hij zijn controle over zijn eigen lichaam verloor. Hij was altijd een man van redeneren geweest, iemand die zijn emoties ver van zich hield. Maar nu moest hij ze onder ogen zien. Het voelde vreemd, en elke keer als hij zijn ogen bewoog, kwam er een golf van herinneringen naar boven, herinneringen die hij jarenlang had onderdrukt.
“Denk aan het moment dat je je vader nodig had,” vroeg de therapeute.
Jan dacht aan de momenten waarop hij als jongen zijn vader nodig had. Het was altijd alsof zijn vader te druk was om hem te zien. De tijd dat hij voor een belangrijk schoolproject hulp zocht, maar zijn vader er niet was. De keren dat hij bij de sportwedstrijd had gewild dat zijn vader op de tribune zat, maar hij niet kwam opdagen. Die leegte had altijd in hem gezeten, als een gedenkplaat die hij altijd met zich meedroeg.
Maar bij de derde sessie was er geen bevrijding. De herinneringen kwamen steeds krachtiger naar boven, maar in plaats van dat ze vervaagden of verdween, voelde Jan zich overspoeld door zijn gevoelens. Het trauma, dat hij zo lang had weggestopt, leek niet minder te worden. Het leek niet te veranderen. De sessies maakten hem meer onrustig, alsof de pijn juist groter werd.
Na zes sessies voelde Jan zich gefrustreerd. “Dit werkt niet voor mij,” zei hij tegen zijn therapeute. “De herinneringen worden juist sterker. Ik kan er niet meer mee omgaan.”
Zijn therapeute stelde voor om nog wat langer door te zetten, maar Jan had zijn twijfels. Hij voelde zich niet genezen, maar juist verder verwijderd van zichzelf. In plaats van dat hij zich bevrijd voelde van zijn pijn, leek alles wat hij dacht te verwerken, hem verder weg te duwen van de rust die hij zo verlangde.
Na de laatste sessie van EMDR besloot Jan de therapie stop te zetten. “Misschien is er gewoon geen manier om dit te genezen,” dacht hij. "Misschien is het altijd al zo geweest, en zal het altijd zo blijven."
Hoewel hij de EMDR achter zich liet, gaf Jan het niet op om met zijn trauma om te gaan. Hij begon zich langzaam open te stellen voor een andere manier van helen: praten. Hij vond een andere therapeut die meer gericht was op praten en het begrijpen van zijn gevoelens, zonder dat er druk was om direct ‘op te lossen’ wat hij voelde. Dit voelde langzamer, maar realistischer. Het hielp Jan om stap voor stap te begrijpen dat sommige pijn diepgeworteld zit en niet zo snel of eenvoudig te verwijderen is.
Langzaam leerde hij zichzelf te accepteren met de pijn die hij altijd had gevoeld. De verwaarlozing van zijn jeugd, de onzekerheid in zijn huwelijk, het gevoel van niet gewaardeerd te worden – het zou niet verdwijnen. Maar hij leerde ermee te leven. Niet in de zin van het ‘overwinnen’, maar door er ruimte voor te geven, door het te begrijpen, zonder het altijd te moeten fixen.
Jan ontdekte dat herstel niet altijd betekent dat de pijn volledig verdwijnt. Het betekent soms gewoon dat je kunt blijven ademhalen, zelfs in de aanwezigheid van die pijn. En dat was genoeg voor hem.
Reactie plaatsen
Reacties